Παγκόσμια Ημέρα για τα Δικαιώματα του Παιδιού

Επιμέλεια: Διονύσης Πολυχρονόπουλος

Παγκόσμια Ημέρα για τα Δικαιώματα του Παιδιού  - Παγκόσμια Ημέρα για τα Δικαιώματα του Παιδιού    - Τα παιδιά στο περιθώριο    - Kαλύτερο μέλλον για τα παιδιά    - Πείνα, συρράξεις και AIDS βασανίζουν τα παιδιά    - Η Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Παιδιού

Η παιδική ηλικία είναι μια ξεχωριστή περίοδος στη ζωή του καθενός. Τα παιδιά θα πρέπει να ενθαρρύνονται να μαθαίνουν και να παίζουν μέσα στην οικογένειά τους και σε έναν ευρύτερο περίγυρο ενηλίκων που νοιάζονται για αυτά, συντελόντας στην ανάπτυξη υγιών και παραγωγικών μελλοντικών γενιών.
Η Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Παιδιού, που υιοθετήθηκε απο τη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ στις 20 Νοεμβρίου του 1989, προσφερε ένα νέο ορισμό για την παιδική ηλικία με βάση τα ανθρώπινα δικαιώματα. Ήταν ο προάγγελος για σημαντικές προόδους στην πραγμάτωση των δικαιωμάτων των παιδιών στην επιβίωση, την υγεία και την εκπαίδευση μέσω της παροχής των στοιχειωδών αγαθών και υπηρεσιών. Επιπλέον, η αυξανόμενη αναγνώριση της ανάγκης να δημιουργήσουμε ένα προστατευτικό περιβάλλον για να θωρακίσουμε τα παιδιά απέναντι στην εκμετάλλευση, την κακοποίηση και τη βία.
Τα στοιχεία σοκάρουν
Τα παιδιά βιώνουν τη φτώχεια διαφορετικά από τους ενήλικες. Οι παραδοσιακές μετρήσεις του εισοδήματος και της κατανάλωσης δεν αντικατοπτρίζουν το πώς η φτώχεια επιδρά στην πραγματικότητα στην παιδική ηλικία. Η έκθεση της UNICEF αναπτύσσει τις επτά βασικές «αποστερήσεις» που βιώνουν στην πράξη τα παιδιά και έχουν ισχυρότατη επίδραση στο μέλλον τους. Συνεργαζόμενη με ερευνητές του London School of Economics και του Πανεπιστημίου του Μπρίστολ, η UNICEF διαπίστωσε πως περισσότερα από τα μισά παιδιά στον αναπτυσσόμενο κόσμο αποστερούνται σε μεγάλο βαθμό ένα ή περισσότερα από τα αγαθά ή υπηρεσίες που είναι στοιχειωδώς απαραίτητα στην παιδική ηλικία:
- 640 εκατ. παιδιά δεν έχουν ικανοποιητική στέγαση
- 500 εκατ. παιδιά δεν έχουν πρόσβαση σε εγκαταστάσεις υγιεινής
- 400 εκατ. παιδιά δεν έχουν πρόσβαση σε ασφαλές νερό
- 300 εκατ. παιδιά στερούνται πληροφόρησης (τηλεόραση, ραδιόφωνο, εφημερίδες)
- 270 εκατ. παιδιά δεν έχουν πρόσβαση σε βασικές υπηρεσίες υγείας.
- 140 εκατ. παιδιά, η πλειοψηφία των οποίων είναι κορίτσια, δεν έχουν πάει ποτέ σχολείο
- 90 εκατ. παιδιά στερούνται το φαγητό σε πολύ σοβαρό βαθμό
- 700 εκατ. παιδιά υποφέρουν από τουλάχιστον δύο ή περισσότερες από τις παραπάνω στερήσεις
- 20 εκατ. παιδιά εγκατέλειψαν τις εστίες τους λόγω των πολέμων τη δεκαετία του '90
- 18 εκατ. παιδιά σκοτώθηκαν σε πολέμους από το 1990
- 15 εκατ. ορφανά παιδιά λόγω του AIDS σε ολόκληρο τον κόσμο
Η έκθεση ξεκαθαρίζει πως η φτώχεια δεν είναι αποκλειστικότητα των αναπτυσσόμενων χωρών. Σε 11 από τις 15 βιομηχανικές χώρες για τις οποίες υπάρχουν συγκρίσιμα στοιχεία, η αναλογία των παιδιών που ζουν σε νοικοκυριά χαμηλού εισοδήματος μέσα στην προηγούμενη δεκαετία έχει ανέλθει.

Επιλεγμένοι δείκτες σε αναπτυσσόμενες και βιομηχανικές χώρες

Επιλεγμένος δείκτης	Αναπτυσσόμενες χώρες	Βιομηχανικές χώρες
Συνολικός πληθυσμός (2003)	5.083.370.000	949.593.000
Πληθυσμός κάτω των 18 (2003)	1.924.210.000	206.750.000
Πληθυσμός κάτω των πέντε ετών (2003)	552.742.000	54.425.000
Προσδόκιμο ζωής κατά τη γέννηση (2003)	62 έτη	78 έτη
Βρεφική θνησιμότητα ανά 1.000 γεννήσεις (2003)	60	5
Κάτω των 5 ετών θνησιμότητα ανά 1.000 γεννήσεις (2003)	87	6
Μητρική θνησιμότητα ανά 100.000 γεννήσεις (2000)	440	13
Καθαρό ποσοστό εγγραφής φοίτησης στο σχολείο (1996-2003)	78%	96%
Ποσοστό αλφαβητισμού ενηλίκων (2000)	74%	μη διαθέσιμο
Ποσοστό πληθυσμού με βελτιωμένη παροχή πόσιμου νερού (2002)	79%	100%
Ποσοστό πληθυσμού με επαρκείς εγκαταστάσεις υγιεινής (2002)	49%	100%
Ποσοστό παιδιών ενός που εμβολιάστηκαν κατά της Φυματίωσης (2003)	85%	μη διαθέσιμο
Ποσοστό παιδιών ενός που εμβολιάστηκαν κατά των Διφθερίτιδας – Κοκίτη - Τέτανου (2003)	76%	95%
Ποσοστό παιδιών ενός που εμβολιάστηκαν κατά της Πολιομυελίτιδας (2003)	77%	93%
Ποσοστό παιδιών ενός που εμβολιάστηκαν κατά της Ιλαράς (2003)	75%	92%
Ποσοστό παιδιών ενός που εμβολιάστηκαν κατά της Ηπατίτιδας (2003)	40%	62%
Εκτίμηση αριθμού ενηλίκων και παιδιών (0-49 ετών) με AIDS	34.900.000	1.600.000
Εκτίμηση αριθμού παιδιών (0-14 ετών) με AIDS	2.100.000	17.000
Εκτίμηση αριθμού ορφανών παιδιών (0-17ετών) εξ αιτίας του AIDS	15.000.000	μη διαθέσιμο
Κατά κεφαλή Ακαθάριστο Εθνικό Εισόδημα (2003)	1.255 δολάρια	28.337 δολάρια
Ποσοστό πληθυσμού που ζει με λιγότερο από 1 δολάριο την ημέρα (1990-2002)	22%	μη διαθέσιμο

Πηγές: UNICEF, UNESCO, World Bank